امروز نشستی میان اعضای شورای امنیت سازمان ملل با محوریت افغانستان برگزار خواهد شد. اینکه چه موضوعاتی در این نشست مورد بحث قرار خواهد گرفت روشن نشده، اما احتمالاً بر بررسی گزارش‌های نگران‌کننده‌ای تمرکز خواهد داشت که این‌روزها در مورد وخامت شدید و اسفبار اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم افغانستان منتشر شده است. در واقع اعضای شورای امنیت سازمان ملل گرد هم می‌آیند تا برای جلوگیری از سقوط اقتصادی و انسانی افغانستان چاره‌اندیشی کنند؛ اقدامی که در حرف، همه بر سر آن هماهنگی و توافق نظر داشته و آن را ضروری می‌دانند، اما در هنگام اقدام کمیتشان لنگ می‌زند. در یک نگاه اجمالی این ملاحظات و نگرانی‌ها را شاید بتوان در سه محور متمرکز ساخت:
۱. نخست ملاحظاتی که در مورد تأثیر این کمک‌ها بر آینده حکومت طالبان در افغانستان وجود دارد. در این راستا برخی اعطای کمک‌ها به افغانستان، ولو به‌شکلی بشردوستانه را اقدامی در راستای تثبیت نظام سیاسی طالبان ارزیابی می‌کنند. در برابر این دیدگاه برخی دیگر نیز معتقدند اختصاص چنین کمک‌هایی می‌تواند زمینه را برای کنترل و مهار طالبان از طریق وابستگی بیشترشان فراهم کند. برخی نیز تخصیص چنین کمک‌هایی را فارغ از ملاحظات سیاسی و ضرورتی غیرقابل انکار می‌دانند. به‌عقیده این افراد مجازات غربی‌ها در رها کردن این مردم در گرسنگی، به اندازه اقداماتی که متعصبان با تفنگ انجام می‌دهند، ظالمانه خواهد بود.
۲. اما چگونگی رساندن کمک‌ها به‌دست مردم افغانستان نیز نگرانی‌ها و ملاحظاتی را رقم زده است. اینکه برخی نهادهای بین‌المللی تصمیم گرفته‌اند مواردی همچون پرداخت حقوق کادر بهداشتی و درمانی و یا معلمان را مستقیماً انجام دهند، شاید مثبت به‌نظر برسد اما معضلات خاص و بی‌شماری از قبیل عملی نبودن آن برای سایر اقشار و ضرورت فعالیت نهادهای واسط و دسترسی آن‌ها به تمامی نواحی را در پیش رو دارد. علاوه بر این، دور از ذهن است که طالبان با اجرای چنین سیستمی در بلندمدت موافقت کنند چرا که آن‌ها نمی‌خواهند تا مدتی نامعلوم در بلاتکلیفی و شرایط عدم شناسایی رسمی از سوی جامعه بین‌الملل قرار گیرند.
۳. در نهایت جامعه بین‌الملل با معضل دشوار دیگری هم روبه‌رو است؛ اینکه تا چه‌مدت می‌توانند بر اجرای ارزش‌های انسانی و یا حقوق بشری در افغانستان پافشاری کنند. در واقع آن‌ها باید میان پافشاری بر سر چنین ارزش‌هایی و احتمال از هم‌پاشیدگی سیاسی و اقتصادی افغانستان، دست به انتخاب بزنند.
نظر شما